overprikkeling bij hoogsensitiviteit

In de afgelopen tijd is hoogsensitiviteit steeds meer een begrip geworden in Nederland. Wist je al dat ruim 15% van de Nederlands bevolking hoogsensitief is? Zelf val ik hier ook onder en soms neig ik er nog wel eens naar dit te vergeten. Totdat ik weer overprikkeld ben en denk, ohja hier ben ik mijn grens over gegaan. En dat terwijl overprikkeling bij hoogsensitiviteit echt een groot onderdeel is waar je aan kunt werken. Wanneer je namelijk deze overprikkeling voor kunt zijn, maak je het jezelf al gelijk een stuk makkelijk. Maar dan moet je natuurlijk wel eerst weten wat overprikkeling is en hoe deze eruit ziet wanneer je hoogsensitief bent.

Volg jij me op Instagram?

Overprikkeling bij hoogsensitiviteit

Ken je dat gevoel, dat je na een werkdag of een sociale activiteit compleet gesloopt bent? Je voelt je leeggezogen en er komt echt niets meer uit je vingers. Voordat je het weet komt de overprikkeling bij hoogsensitiviteit opeens omhoog zetten en kun je niet veel meer. Als HSP’er heb je eerder last van prikkels en ben je dus ook eerder overprikkeld dan andere mensen. Nu zou je denken dat je wel goed weet waar je overprikkeld van raakt, maar wist je al dat je meerdere soorten prikkels hebt?

Als eerst is er een verschil tussen korte termijn en lange termijn prikkels. Korte termijn prikkels zijn bijvoorbeeld wanneer je op een feestje bent of op een andere plek waar veel mensen en/of geluid zijn. Of juist wanneer je veel moet communiceren met andere mensen en ze veel van je vragen. Wanneer je hier niet op tijd rust bij neemt kunnen deze korte termijn prikkels over gaan op lange termijn prikkels, welke je weer in 2 groepen kunt verdelen.

Interne prikkels
Interne prikkels zijn prikkels die vanuit jezelf komen; denk bijvoorbeeld aan stress, vermoeidheid, onrust, spanning of snel emotioneel worden.

Externe prikkels
Externe prikkels zijn de prikkels van buiten af. Een relatie die al een tijdje niet goed gaat, een slecht/niet gezond eetpatroon hebben, stress op het werk, niet goed voor jezelf zorgen of zorgen om financiën. Maar het kunnen ook juist prikkels zijn als veel geluid of licht, vervelende geuren en kriebelige naden en stoffen in je kleding.

Dan kun je als laatste je prikkels ook nog onderscheid in cognitieve en emotionele overprikkeling. Cognitieve overprikkeling heeft te maken met je informatieverwerking, leren en onthouden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan dat je een hele dag op school zit en allerlei informatie moet verwerken. Op een gegeven moment past er gewoon niks meer bij.
Emotionele overprikkeling gaat over emoties die harder bij je binnenkomen. Dit kan gebeuren wanneer je moe bent of wanneer je teveel meeleeft met de emoties van anderen.

Kenmerken overprikkeling

je voelt je rusteloos door je hele lijf
je kunt hoofdpijn krijgen en voelt de spanning in je spieren
er komt weinig meer uit je vingers
je kunt je moeilijk concentreren
je kunt de discipline niet opbrengen om taken uit te voeren
je kunt het geheel niet meer overzien
je maakt problemen groter dan dat ze zijn
je ziet beren op de weg
je voelt je sneller emotioneel
je raakt sneller geïrriteerd
je bent geneigd je terug te trekken
je verlangt naar rust en stilte
je vergeet dingen

Oorzaken overprikkeling

Maar hoe kom die overprikkeling bij hoogsensitiviteit dan naar boven? Zoals ik eerder al aangaf neem je als HSP meer prikkels waar. Eigenlijk neem je alles subtieler waar, of het om zien, horen, ruiken of voelen gaat. Je valt alle prikkels op en ook nog eens de gevoelens en emoties van anderen. Dit speelt overal waar je mensen tegen komt een rol, zelfs wanneer je niet met ze in contact komt. Want ook dan heb je nog met andere prikkels te maken, zoals licht en geluid. Maar wat is hier nou precies de oorzaak van?

moeite om te filteren. Prikkels kunnen als één massa tegelijkertijd binnen komen. HSP hebben moeite om al deze prikkels te filteren. Je kunt je maar lastig afsluiten van al deze prikkels, of kijken welke nuttig voor jou zijn en welke je kunt negeren. Nee, je merkt en ziet alles.

je pikt alle energie op. HSP kunnen feilloos de enrgie van andere lezen en opvangen. Positieve energie, maar helaas ook de negatieve emoties van een andere vangen ze feilloos op. Omgaan met al deze energie van andere mensen is ontzettend vermoeiend.

diepgaandere verwerking. Ook de diepgaande verwerking is een belangrijk kenmerk van HSP. Het is dus zo dat je door je scherpe waarneming de kleinste details opvangt. Maar daarnaast moet deze informatie dus ook nog diepgaand verwerkt worden. Alles wordt tot op het kleinste puntje geanalyseerd.

Wat kun je eraan doen?

Gelukkig kunnen we beter leren omgaan met onze overprikkeling. Jezelf beter leren kennen en weten waar die overprikkeling voor jou precies vandaan komt is al een grote eerste stap. Zo kun je er beter rekening mee houden en er soms voor kiezen er even wat afstand van te nemen. Daarnaast heb ik nog wat andere tips voor je:

richt je agenda erop in. Wanneer je weet wat voor jouw overprikkeling zorgt kun je structuur hierin aanbrengen en je tijd beter indelen wanneer dat mogelijk is.
Inzicht in je energie is belangrijk. Wat kost jou veel energie en wat geeft jou juist energie? Probeer hier omheen te werken.
Accepteer het wanneer je overprikkeld bent en neem je rust. Het heeft geen zin om maar door te blijven draven.
Luister dan ook meer naar je lichaam dan naar je hoofd. Je lichaam kan je precies vertellen wat je nodig hebt.
Zeg wat vaker nee en geef goed je grenzen aan. Vertel daarbij ook wat het met je doet wanneer je overprikkeld raakt.
Zoek een manier die voor jou werkt om weer te ontprikkelen. Plan deze momenten ook regelmatig in voor jezelf.